Beycan.NET Sözlük

İletişim Sitemap

keksiz: çekinmeden.

kelam: söz.

keleci: söz.

kelb: köpek.

kelemek: gagalayıp yemek, gagalamak.

keleş: güzel, yakışıklı, yiğit, cesur, mert.

Kelimullah: Tanrı buyruğu, Kur'an.

kelli: artık, bundan sonra, gayri.

kem: kötü, uğursuz.

kemha: bir çeşit kumaş.

kemal: olgunluk.

kemdamarlar: kötü huylar.

kemin: pusu.

kemine: aşağılık, kötü, kusurlu, eksikli.

kemlik: kötülük.

kemter: değersiz, aşağılık.

Kenan: Kenan Ülkesi. (Adanmış Ülke. Kaynaklarımıza göre Hz. Yusuf'un ülkesi. Batıda Akdeniz, doğuda Şeris ırmağıyla sınırlıydı. Filistin ve Fenike'yi içine alırdı. Kenanlılar ülkeye İ.Ö. 9000'e doğru yerleşmiş Samiler idi. Mısır'dan çıkan İsrailliler İ.Ö.1200'e doğru Kenan ülkesini ele geçirdiler. İncil'e göre Tanrı bu toprakları İsrailliler'e adamıştır. Kenan ülkesi halk anlatılarında çoğunlukla Yusuf'la birlikte geçer.

kend'özü: kendisi.

kerem: merhamet, bağışlama, onur, lûtuf, iyilik.

keremkâni: iyi huylu, güzel huylu.

Kerim ü Zülcelal: Cömertlikler ve Ululuklar Sahibi, Tanrı.

âb: su.

âbşar: su şırıltısı, çağıltı.

ademi: insan, adam.

ağu: zehir.

ahir-kâr: işin sonu.

akl-ı mead: ahirete dönük akıl.

alçah: alçak, yüksel olmayan.

ama: geyik.

andelip: bülbül, seher kuşu.

arkuru: aykırı, ters

Aşere-i Mübeşşere: Cennete gidecekleri Hz. Muhammed tarafından bildirilen on İslam büyüğü Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali, Talha bin Ubeydullah, Zübeyr bin A vvam, Abdurrahhman bin A vf, Ebu Ubeyde bin Cerrah, Sait bin Zeyd, Sad bin Ebi vakkas.

avurmak: eğilmek, çevirmek.

ayn-i irşid: irşadın ta kendisi, aydınlatma.

azıtmak: yoldan çıkmak, sapıtmak.

bahâdır: yiğit.

bâran: yağmur

bedirlenmiş: ayın on dördüne benzemiş.

berî: ırak, sıyrılmış, kurtulmuş.

bider: tohum.

büryân: kebap, kızartma.

burdubâr: tahammüllü, yumuşak huylu.

cânib: yön, yan, taraf

cevşen: zırh

cünunluk: coşkunluk, akılsızlık, delilik.

çarkacı: ordunun öncüleri.

çırak: ışık, mum, kandil

dad eylemek: yardım dilemek, yahut yardım etmek.

danışmak: konuşmak.

demde: eğlencede, dolaşmada.

desdimal: el sileceği, yağlık.

dilçevüren: dilçeviren, söz gezdirici, dedikoducu.

döşürmek: devşirmek, bir araya getirmek, toplamak.

dürdane: inci tanesi

eflâk: felekler, gökler, yıldızlar.

emlek: emen.

erkan: esaslar, destekler , direkler, reisler, önemli kişiler.

eytam: yetimler.

fâş: duyurma, açığa vurma, yayma.

ferraş: döşeyen, döşemeci,hizmetçi, Kâbe'yi süpüren.

fodul: sıradan, töreden dışarı iş yapan, söz söyleyen ham kişi, münasebetsiz.

garet: yağma, talan, çapul.

genc-i nihan: gizli hazine.

giryân: kederli, üzgün, ağlayan.

göymek: yanmak, yanacak hale gelmek.

gümrah: sapık, yolunu kaybetmiş.

hâcet: ihtiyaç, dilek, istek.

Hâlik: Yaradan, Tanrı, Allah

hannar: hanlar.

haset: kıskançlık.

helekleme: yok etme, helak etme.

hıyaban: iki tarafı ağaçlık, geniş yol. Bulvar.

hu: ünleme, selam.

hüma: güvercin büyüklüğünde, zümrüt yeşili kanatlı, üzerinden gcçtiği kimselere zenginlik ve mutluluk getireceğine inanılan kuş [Huma kuşu], devlet kuşu.

ırlamak: türkü söylemek.

igit: yiğit, erkişi.

İmran: Musa peygamberin babası, Kur'an'ı Kerim'in üçüncü suresi.

ispir: şahinden sonra avcı kuşların en mahiri.

kadı: şeriat hükümlerine göre hüküm veren kişi, hâkim.

kamu: hep, bütün.

kara yer: mezar, sin, gömüt.

kayil: inanç

kesbeylemek: kazanmak.

kırağ: kenar, kıyı. Sahil.

Kiraman katibin: insanların günahını ve sevabını kaydeden melekler.

korkmazız: korkmayız.

külek: yoğurt, ayran koymaya yarar ağaç kova.

lasi: leş.

madrabaz: vurguncu, malı saklayıp fiyat yükselince satan kimse.

mâmure: imar edilmiş; güzel yapılı, bayındır yer.

mebde: başlangıç, kaynak, kök.

menend: benzer.

Mevlâ: Tanrı, Allah.

mirimiran: belerbeyi, eyalet valisi.

muhtasar: özetlenmiş, kısaltılmış.

mücrim: suç işleyen, suçlu.

mürüvvet: insanlık, mertlik.

narh: fiyat.

nevat: sevinç, şenlik.

nübüvvet: peygamberlik, nebi olmak, nebilik, Allah'ın emriyle görevli olarak insanları doğru yola çevirmek.

öşek: postu değerli bir av hayvanı.

perçem: alına ve yüze düşürülen saç, kakül.

pişe: iş güç, alışkanlık.

raht: eyer takımı.

rişte: tel.

safâ: saflık, temizlik, şenlik, keyif.

salağ: davar avlusu, toplantı yeri,düzlük sağ taraf,ucu toplu zincirli bir nevi savaş tokmağı.

sayyad: avcı.

semah: oyun ve müzikle yapılan dinsel tören.

seyr: gezmek, rüya, düş.

sinirmek: hazmetmek.

Sultan u ins ü cin: insanların ve cinlerin Sultanı.

şâd: sevinçli, neşeli.

şehriyâr: padişah, hükümdar.

şikest: kırılmış.

tâcil: acele.

târâc: darmadağın.

tefekkür: düşünme, düşünce.

tezele: tazele, yenile,

tuman: giysi, elbise.

ulanmak: ulaşmak, kavuşmak, eklenmek.

utlu: utangaç.

vakt: vakit, zaman.

yâ: ey.

yasılmak: yaslanmak.

yeltemek: gayrete getirmek.

yumuş: hizmet.

zay: kayıp, boş.

zeyrek: zeki, anlayışlı.